لوله‌های فولادی برق که به لوله گالوانیزه گرم یا لوله گالوانیزه عمقی داغ نیز مشهور هستند برای محافظت از آسیب‌دیدگی و پوشش‌دهی به سیم‌ها و کابل‌های خطوط انتقال برق به کار می‌روند. در واقع برای این که لوله‌های فولادی دچار خوردگی یا زنگ‌زدگی نشوند، روی آن‌ها را با گالوانیزه گرم می‌پوشانند و به همین دلیل به آن لوله فولادی گالوانیزه گرم یا لوله عمقی گالوانیزه داغ می‌گویند. در این مقاله قصد داریم در مورد لوله عمقی یا همان لوله گالوانیزه گرم صحبت کنیم، اگر به شناخت لوله‌های گالوانیزه عمقی علاقه‌مند هستید تا پایان این مطلب همراه ما باشید.
لوله فولادی گالوانیزه چیست؟
لوله فولادی گالوانیزه در واقع لوله فولاد کربنی است که روی آان را با یک لایه محافظ پوشانده‌اند. لایه روی در زیر لایه فولاد کربنی قرار گرفته است. لوله‌های فولادی گالوانیزه به دو نوع لوله فولادی گالوانیزه گرم و لوله فولادی گالوانیزه سرد تقسیم می شود. همان طور که ذکر کردیم، وجود گالوانیزه عملکرد ضد خوردگی لوله فولادی را بهبود می‌بخشد.
علت استفاده از روی در لوله فولادی گالوانیزه چیست؟
روی نسبت به فولاد کربنی یک عنصر فعال شناخته می‌شود. زمانی که بر حسب شرایط لوله فولادی در شرایط خوردگی شیمیایی یا الکتریکی قرار بگیرد، لایه روی فاسد می‌شود تا فولاد. در واقع روی برای فولاد مانند لایه قربانی عمل می‌کند و بدین طریق باعث طول عمر لوله فولادی شده و از خوردگی بیشتر آن جلوگیری می‌کند.
لوله فولادی گالوانیزه در چه کاربردهایی دارد؟
در گذشته و تا قبل از سال 1960 بسیاری از کشورهای پیشرفته و صنعتی از لوله فولادی گالوانیزه به عنوان لوله‌های آب استفاده می‌کردند. اما پس از گذشت چند سال، در اثر قرار داشتن در رطوبت آب، لوله‌ها دچار خوردگی شدند و اثر زنگ زدگی آن روی آب دیده می‌شد. از این رو کاربرد آن به عنوان لوله آب متوقف شد. در حال حاضر برای انتقال گاز، زغال سنگ یا بخار از آن استفاده می‌شود. همچنین برای جلوگیری از چنین مشکلی، فولاد گالوانیزه عمقی داغ جایگزین فولاد گالوانیزه سرد شد که در ادامه به توضیح در مورد آن خواهیم پرداخت.
لوله فولادی گالوانیزه گرم یا لوله عمقی گالوانیزه داغ
برای ساخت گالوانیزه عمقی داغ، لوله‌های فولادی را در مایع روی که دمایی آن به 500 درجه سانتی گراد می‌رسد، غوطه ور می کنند. روی به فولاد متصل می‌شود و بدین ترتیب برای فولاد مانند یک لایه محافظ عمل می‌کند. ضخامت لایه روی روی فولاد گالوانیزه گرم از 35 میکرومتر تا 650 میکرومتر متغیر است. برای تشکیل لایه روی در فولاد گالوانیزه گرم، عملیات‌های مختلفی از جمله، رنگ زدایی، شستشو، آبکاری، خشک کردن، خنک کردن، تمیز کردن و پرداخت فولاد انجام می‌شود تا بهترین کیفیت از آن به دست آید. تفاوت فولاد گالوانیزه گرم با سرد در مقدار پوشش لایه روی آن است. در گالوانیزه سرد تنها از 5 تا 15 میکرومتر روی به عنوان لایه قربانی یا محافظ استفاده می‌شود. در نتیجه احتمال خوردگی آن بیشتر است.
روش غوطه‌ورسازی فولاد گالوانیزه در روی
در روش غوطه‌ور سازی، ابتدا لوله زنگ‌زدایی و چربی‌زدایی شده و سطح آن کاملاً تمیز می‌شود و سپس در یک وان پر از روی مذاب غوطه ور می‌شود. در روش غوطه‌ورسازی ضخامت روی حداقل 45 میکرومتر خواهد بود. این ضخامت تا حد بسیار زیادی به ترکیب فولاد، اندازه و ضخامت فولاد بستگی دارد. این روش یکی از روش‌های محبوب و پر کاربرد در صنعت است که در اکثر کشورهای جهان از آن استفاده می‌شود. در این غوطه‌ور سازی تمام قسمت‌های لوله از جمله لبه‌ها، جوش‌ها و… کاملاً با روی محافظت می شوند.
طول عمر لوله فولادی گالوانیزه عمقی داغ چه قدر است؟
با توجه به ضخامت لایه روی در این نوع از فولادهای کربنی، طول عمر آن‌ها زیاد است. با این حال، با توجه به شرایط استفاده طول عمر آن‌ها از 13 تا 104 سال متغیر است. مثلاً اگر در محیط صنعتی از آن استفاده گردد به مدت 13 سال، اگر از کف اقیانوس رد شود در حدود 50 سال، اگر در محیط‌های کوچک مانند حومه‌های شهر یا روستاها از آن استفاده شود در حدود 104 سال و اگر در خود شهرها از آن استفاده شود در حدود 30 سال عمر دارد.
کاربردهای لوله‌های فولاد گالوانیزه عمقی داغ
به دلیل ضد زنگ و ضد خوردگی لوله عمقی داغ، موارد استفاده از آن بسیار زیاد است. این لوله‌ها در صنعت ساختمان‌سازی، اهداف مکانیکی، تولید بدنه اتوبوس، نیروگاه‌ها، پالایشگاه‌ها، ساختمان‌های اداری و تجاری بزرگ، هتل‌ها، صنایع پتروشیمی، پارکینگ‌های طبقاتی و… کاربرد دارند.
مزایای استفاده از فولاد گالوانیزه عمقی داغ
مقاومت مکانیکی و تحمل دمای بالا
لوله‌های فولادی گالوانیزه گرم مقاومت بسیار خوبی در برابر تنش‌های مکانیکی دارند و به راحتی ضربه‌های مختلف در هنگام حمل و نقل و یا نصب را تحمل می‌کنند. این لوله‌ها تحمل بسیار خوبی در برابر رطوبت دارند و به راحتی زنگ نمی‌زنند و نمی‌پوسند. همچنین تحمل آن‌ها در برابر دمای محیط بالا زیاد است.
ضریب انبساط طولی کم
انبساط و انقباض در طول سرما و گرما در لوله‌ها امری طبیعی است. اما اگر این انبساط و انقباض بیش از اندازه باشد، تنش‌های شدیدی به لوله‌ها وارد می‌شود. لوله‌های فولادی گالوانیزه ضریب انبساط بسیار کمی دارند و یکی از دلایل طول عمر بالای آن‌ها، ضریب انبساط پایین آنهاست.
مقاومت در برابر آتش
لوله‌های گالوانیزه گرم نه تنها مقاومت بسیار خوبی در برابر رطوبت و دمای بالا دارند، بلکه در برابر آتش سوزی، نیز مقاومت بسیار خوبی دارند. این لوله‌ها نسوز هستند و آتش نمی‌گیرند. همچنین امکان رشد کپک و قارچ‌ها نیز در آن‌ها وجود ندارد.
قیمت مناسب
این لوله‌ها در کنار مزایای بسیار زیادی که دارند، قیمت مناسبی هم دارند. همچنین با توجه به طور عمر بالای این لوله‌ها، استفاده از آن‌ها مقرون به صرفه است.
سخن آخر
امروزه استفاده از لوله‌های عمقی داغ بسیار متداول شده است. این امر به دلیل راحتی روش ساخت، مقرون به صرفه بودن، مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگ زدگی، و… است. امروزه در بسیاری از صنایع از این لوله‌ها استفاده می‌شود و کم کم استفاده از لوله‌های گالوانیزه سرد در صنایع، در حال منسوخ شدن است.
منابع
Things you need to know about hot dipped galvanized steel pipe
What’s the difference between Pre – galvanized and Hot- galvanized steel pipe?
