بیشتر لولههای برق فولادی هستند که روکش گالوانیزه دارند. معمولاً لولههای استفاده شده برای انتقال خطوط برق در ساختمان‌ها درون سقف یا کف ساختمان، لولههای فولادی گالوانیزه سرد هستند. این لوله‌ها در مقیاس‌های مختلفی ساخته می‌شوند. لولههای برق PG، لولههای اینچی برق و لولههای متریک از استانداردهای مختلف نام‌گذاری و اندازه‌گذاری لولههای برق هستند. در ادامه با لولههای فلزی برق بیشتر آشنا می‌شویم. تا پایان این مطلب همراه ما باشید.
لوله برق اینچی چیست؟
لوله برق یک مجرای عبور سیم و یا کابل برق است و برای محافظت از سیم‌ها و کابل‌ها از آن‌ها استفاده می‌شود. البته این تنها دلیل استفاده از این لوله‌ها نیست، بلکه برای محافظت از افراد استفاده کننده از آن نیز به کار می‌رود. همچنین استفاده از لولههای برق حفاظت کافی برای جلوگیری از برق گرفتگی ایجاد می‌کند. برای نصب لولههای برق باید از وسایل مخصوص آن مانند زانویی، کوپلینگ، کانکتور و جعبه‌های برق استفاده کرد. استفاده از نوع لولههای برق با توجه به شرایط محیط و نصب روکار یا توکار، فضای باز یا بسته و… تعیین می‌شود. به دلیل اینکه قطر این لوله‌ها با اینچ اندازه‌گیری می‌شوند، به لولههای اینچی برق معروف هستند. البته غیر از اینچ به میلی متر و PG نیز اندازه‌گذاری لولههای برق انجام می‌شود.
انواع لولههای فلزی برق
لوله فولادی مشکی
یکی از انواع رایج لولههای برق که در صنعت ساختمان از آن استفاده می‌شود، لوله فولادی مشکی برق است. دلیل استفاده از این لوله‌ها قیمت مناسب، در دسترس بودن و اتصالات آسان آن است. این لوله‌ها در اندازه‌های مختلف تولید می‌شوند. این مدل از لوله اینچی برق از PG11 تا PG48 را شامل می‌شود. معمولاً این لوله‌ها در طول سه متری ساخته می‌شوند. توجه به این نکته ضروری است که در محیط‌هایی که رطوبت زیاد باشد و یا در نزدیکی گذر آب، نمی‌توان از این لولههای برق استفاده کرد. از این مدل لوله‌ها معمولاً در داخل ساختمان و در بتن استفاده می‌کنند.
لوله فولادی برق گالوانیزه سرد
لولههای فولادی برق گالوانیزه در مواردی به کار می‌روند که نیاز به استحکام بیشتری باشد و همچنین نیاز به خمش زیاد در مسیر انتقال برق باشد. زیرا این لوله‌ها با وجود این که از جنس فولاد هستند به راحتی با استفاده از دستگاه خمیده می‌شوند. این لوله‌ها به دلیل گالوانیزه شدن به روش سرد، دارای لایه محافظ روی هستند که معمولاً بین 5 تا 15 میکرومتر است.
این لایه نازک روی می‌تواند از خوردگی و پوسیدگی لولههای برق جلوگیری کند. گرچه این لوله‌ها به اندازه لولههای فولادی گالوانیزه گرم عمقی خاصیت ضد خوردگی و ضد پوسیدگی ندارند، اما در صنعت ساختمان‌سازی که رطوبت زیادی وجود ندارد، از لولههای فولادی گالوانیزه سرد استفاده می‌شود که قیمت کمتری دارد. این لوله‌ها معمولاً به روکار یا توکار و در مکان‌هایی که سرپوشیده باشند، از آن ها استفاده می‌شود. این لوله‌ها به سه روش زیر تولید می‌شوند:
- آبکاری روی یا الکترو گالوانیزه.
- روش آبکاری مکانیکی.
3- روش گالوانیزه با رنگ‌های آغشته به روی با اسپری یا قلم مو (Zinc Rich Coating).
لولههای فولادی برق دارای رزوه‌هایی هستند که براساس قطر آن، سایزبندی لوله‌ها انجام می‌شود. لوله اینچی برق به این معناست که مقیاس اندازه‌گیری لوله بر حسب اینچ است. معمولاً در جداول مربوط به لوله‌ها، انواع واحدهای اندازه‌گیری لوله‌ها همراه با سایر مشخصات مانند قطر، ضخامت و… بیان می‌شود.
لوله فولادی برق گالوانیزه گرم
این نوع لوله فولادی برق که دارای روکش گالوانیزه و به روش آبکاری عمیق تولید می‌شود، لوله فولادی گالوانیزه عمقی داغ می‌گویند. این لوله‌ها نیز به عنوان یک لوله اینچی برق به شمار می‌رود که سطح مقطع آن با اینچ نیز اندازه گیری می‌شود. این لوله‌ها مخصوص مناطق بارانی و برای اجرای روکار در سقف‌های باز هستند. این لوله‌ها در برابر ضربه، خوردگی، زنگ‌زدگی و سایر عوامل محیطی مقاومت بسیار بالایی دارند.
دوام و ماندگاری این لوله‌ها تا حد بسیار زیادی به میزان ضخامت لایه محافظ آن دارد. هر چه این لایه محافظ ضخیم‌تر باشد، دوام و ماندگاری لوله‌ها نیز بیشتر خواهد بود. این لوله‌ها به دو روش غوطه ور سازی و استفاده از دستگاه دمنده محافظ تولید می‌شود که روش غوطه‌ور سازی معمول‌تر است. لولههای فولادی گالوانیزه گرم در اندازه‌های 1.2 تا 4 اینچی قطر خارجی و در طول سه تا 5 متری ساخته می‌شوند. ضخامت این لوله‌ها نیز از 2 تا 4 میلی‌متر است.
لولههای گالوانیزه قابل انعطاف
از لولههای فولادی قابل انعطاف در مکان‌هایی استفاده می‌شود که نیاز به انعطاف‌پذیری بالایی باشد. همچنین در مکان‌هایی که خم کردن یا انحراف دادن لولههای گاولنیزه سخت مشکل باشد، از این نوع لوله‌ها استفاده می‌شود. این لوله‌ها برای محیط‌های مرطوب مناسب نیستند. مگر این که با سرب پوشانده شده باشند و یا ساخت آن‌ها به طور ویژه‌ای برای محیط‌های مرطوب انجام شده باشد. همچنین این نوع از لوله‌ها برای مسیرهای طوانی عبور برق در نظر گرفته نشده است. یکی از موارد کاربرد این لوله‌ها در سقف‌های کاذب برای اتصالات روشنایی است.
مزایای استفاده از لولههای فلزی برق
- لولههای فلزی برق نسبت به لولههای غیر فلزی دوام بیشتری دارند.
- این لوله‌ها از آسیب حیوانات موذی در امان هستند.
- در برابر ضربه و تنش های مکانیکی مقاومت بالایی دارند.
- نصب ، باز کردن و متصل کردن لولههای فلزی برق آسان است.
- این لوله‌ها محافظان بسیار خوبی برای کابل ها یا سیم های برق هستند.
سخن آخر
در این مطلب به انواع لولههای فلزی برق اشاره کردیم و ویژگی‌ها و کاربردهای هر یک را ذکر کردیم. با توجه به نکات گفته شده در این مطلب می‌توان گفت، لولههای فلزی در ساختمان‌های مسکونی، تجاری و صنعتی کاربرد زیادی دارند. علاوه بر موارد گفته شده در این مطلب، انواع دیگری از لولههای برق مانند لوله های پی وی سی سخت و نرم، لولههای خرطومی، لولههای فلزی نیمه سخت و… نیز وجود دارند.
در بین لولههای فلزی، لوله فلزی گالوانیزه گرم، مقاومت بیشتری در برابر خوردگی و زنگ زدگی از خود نشان می‌دهد و نسبت به سایر لوله‌ها قیمت بالاتری نیز دارد. لولههای انعطاف‌پذیر تنها در قسمت‌های خاص از ساختمان به کار می‌روند. لولههای گالوانیزه سرد و لولههای فولادی مشکی از سایر لوله‌ها در صنعت برق ساختمان، پرکاربردتر هستند.
